Mond-gezondheid. Met de opkomst van de industrie is de welvaart gestegen, maar niet onze mond-gezondheid. Sinds die tijd bevat de voeding meer en hogere percentages geraffineerd meel dan voorheen. Met de komt van fastfood steeg ook de inname van ongezonde vetten en energie. (calorieën). Met als gevolg een toename aan welvaartsziekten. Zoals diabetes mellitus, hart- en vaatziekten, kanker en mondziekten. Met de toename van frisdrankgebruik is daar ook nog een grote hoeveelheid fruitzuren bijgekomen die voor nog meer tanderosie kan zorgen.
Het belang van een sterk gebit
- Bepaalt de vorm van je gezicht
- Onmisbaar voor een duidelijke spraak
- Draagt zorg voor een goede spijsvertering en speekselproductie
- Belangrijk voor ons immuunsysteem. Het slijmvlies in onze mond produceert namelijk bacteriële eiwitten ter verdediging van schadelijke stoffen. Niet onbelangrijk, daar via de mond veel toxische en pathogene stoffen in de bloedbaan komen.
- Het slijmvlies in onze mond zorgt er dus voor dat schadelijke en ziekteverwekkende bacteriën geen schade aan kunnen richten en niet kunnen hechten. Ziekteverwekkers zoals virussen, bacteriën, schimmels, parasieten en giftige stoffen kunnen daardoor niet via de slijmvliezen ons lichaam binnendringen.
Speeksel
Het speeksel in onze mond bestaat voor het grootste gedeelte uit water. In het speeksel zijn eiwitten, enzymen, minderalen, glycoproteïnen (eiwit-koolhydraatverbindingen) en antimicrobiële stoffen opgelost. Speeksel bevat ook het enzym amylase dat de zetmeelvertering de mond start. Speeksel maakt kauwen en praten mogelijk, is nodig voor het fijnmaken van het eten, is nodig voor het proeven en vorm een goed verteerde “bal/bol” die doorgeslikt kan worden. Speeksel bevat schimmel- en bacteriedodende stoffen en buffers om zuur mee te neutraliseren. Daarnaast helpt speeksel de natuurlijke reiniging van de mond en bevochtigt het onze slijmvliezen.
Tandplak en tandsteen
Een deel van de bacteriën die zich in de mond bevinden hecht zich door middel van dextranen (aaneengeschakelde glucose-eenheden) aan ons tandglazuur. De (klevende) massa die daardoor ontstaat heet tandplak en bestaat voor 80 procent uit bacteriën. Tandplak kan voor ontstekingen (gingivitis) zorgen en kan gebitselementen aantasten (cariës). Poetsen, flossen en stoken zijn noodzakelijk om tandplak te verwijderen. Verkalkte tandplak is tandsteen. Hierop kan zich eenvoudig nieuwe tandplak vormen.
Cariës
Cariës ontstaat door het oplossen (m.b.v. door zuren geproduceerde bacteriën) hard tandweefsel, tandglazuur, tandbeen en het wortelcement (buitenste laag van de tandwortel). Met name op plekken waar plak achterblijft. Dus daar waar het gebit dus minder goed schoon gehouden wordt. Zolang het buitenoppervlak intact blijft, is herstel mogelijk. Indien gebitselementen gevoeliger worden voor koude en warmte als ook voor zuur en zoet is behandeling noodzakelijk om ontstekingen en pijnklachten te voorkomen. Cariës is een infectieziekte. Zonder tandplak geen cariës.
De mond en ons immuunsysteem
Het doel van een ontsteking is altijd het probleem (de infectie) snel op te lossen en het weefsel te herstellen. Deze ontstekingen worden laaggradige ontstekingen genoemd (LGI = low grade inflammation). Als het probleem is opgelost (normaliter 7-9 dagen) stopt de ontstekingsreactie en komt het immuunsysteem tot rust. Bij kortdurende ontstekingen herstelt dan ook het tandvlees vrij snel.
Door verschillende factoren kan een ontsteking echter soms niet tot een goed einde worden gebracht. Bijvoorbeeld doordat je voeding niet optimaal is, je veel te weinig of juist veel te veel beweegt, maar ook als je rookt of veel stress ervaart. Er is dan sprake van chronische LGI. Bij langdurige ontstekingen raakt helaas ook het omliggende weefsel (zoals het kaakbot) beschadigd. Dan verdwijnt het kaakbot en ontstaan er zogenaamde pockets. Als dit proces doorgaat kunnen op de duur de tanden uit de mond vallen. Chronische ontstekingen veroorzaken uiteindelijk insuline resistentie, hoge bloeddruk en/of cholesterol. Deze hebben wederom een directe relatie met Hart en vaatziekten, reuma etc.
Voeding en onze (mond)gezondheid
Vooral goede voeding levert een belangrijke (misschien zelfs wel de belangrijkste) bijdrage aan een gezond gebit. Wist je dat ook al het voedsel dat we eten een lichte ontstekingsreactie geeft? De zgn. after-diner ontstekingen. Voedsel dat je niet (goed) verteert geeft zelfs een langere ontstekingsreactie. Dit gebeurt als je spijsverteringsorganen niet goed werken, je spijsverteringsenzymen tekort komt of bepaalde voeding niet goed kunt verteren. Het is dan ook zeker zinvol om te achterhalen waar je eventueel intolerant of allergisch voor bent! Ook niet te veel eetmomenten op een dag en voldoende vezels (prebiotica) en omega 3 voorkomen het ontsporen van ontstekingen.
Veel voorkomende mondproblemen
- cariës
- tanderosie
- gingivitis (bloedend tandvlees doordat er een ontsteking in het tandvlees (gingiva) aanwezig is.
- paradontitis
- monddroogte; het speeksel dat je de hele dag produceert is je natuurlijke reinigingsmechanisme van de mond.
- wortelkanaalbehandeling (deze kunnen veel problemen/verstoringen veroorzaken)
- TMJD (Temporo Mandibular Joint Dysfunction) ofwel disfunctioneren van het kaakcomplex.
Symptomen TMJD kunnen zijn:
Hoofdpijn (vaak migraine), oorpijn en pijn of druk achter de ogen
- Een klikkend of knakkend geluid als u uw mond open of dicht doet
- Pijn bij geeuwen, het wijd openen van de mond of bij kauwen
- Kaken die ‘vast’ komen te zitten, blokkeren of losschieten
- Gevoeligheid van de kaakspieren
- Een plotselinge verandering in de manier waarop de boven- en ondertanden in elkaar passen
- tinitus
Wilt u meer info? Bel Praktijk Voedingbewustzijn tel. 0612368398 of mail info@VBZ.nu