Cholesterol

Een steroïde molecuul en vetachtige stof die voor je lichaam erg belangrijk is.
Cholesterol zorgt onder andere voor de opbouw van cellen en organen en de aanmaak van hormonen. Zonder cholesterol is er dus geen aanmaak van vitamine D, cortisol, aldesteron, progesteron, oestrogenen en testosteron.
Bovendien is cholesterol een belangrijke grondstof voor de aanmaak van gal (dus vetvertering).
We hebben het nodig om ontstekingen te remmen of te stoppen. Deze kunnen ontstaan door een tekort aan omega 3, vitamine D , vitamine E en/of een tevéél aan omega 6. Beperk dus vooral de inname margarine, bak en braad etc. Dan heb je ook minder ontstekingsremmers (en dus cholesterolaanmaak) nodig.
Maar cholesterol is vooral ook een zeer grote en belangrijke antioxidant. Het gaat dus vrije radicalen schade tegen welk veroorzaakt worden door bijvoorbeeld roken, EDC.s, stress, alcohol etc. Dus ook minder vrije radicalen en voldoende antioxidanten helpen het cholesterolgehalte laag te houden.

Hormonen en cholesterol

Aldesteron zorgt voor onze vochthuishouding. Drinken we te weinig water of hebben we te weinig mineralen (=stress) dan stijgt de vraag naar aldesteron en dus ook naar cholesterol.
Stress verhoogt ook ons cortisol en dus óók de vraag naar cholesterol.
Testosteron is onder andere belangrijk voor ons libido en spieren. Veel sporten en sex verhoogt niet alleen de vraag aan testosteron maar dus ook aan cholesterol. Sporten verhoogt hoofdzakelijk het HDL en niet het LDL.
Oestrogenen zijn nodig voor onze hormonale balans, zwangerschap, opbouwen van slijmvliezen en vetweefsel. Te weinig cholesterol geven ook hier problemen.
Bij te weinig cholesterol zal het lichaampas het allerlaatst bezuinigen op aldesteron.
Een tekort aan cholesterol geeft dus hormonale klachten geven. Ons lichaam zal echter pas op het allerlaatst bezuinigen op aldesteron.
Heeft neurotransmitter eigenschappen
Een te lage cholesterolspiegel geeft energieproblemen in de hersenen en kan zelfs agressie of depressie veroorzaken.

Aanmaak cholesterol

Voeding wordt in onze cellen omgezet in Acetyl CoA. Als we vasten of weinig eten gebruikt ons lichaam er onze vetten voor. Acetyl CoA kan dus altijd aangemaakt worden. Vervolgens wordt Acetyl CoA omgezet in HMG CoA. Daarna wordt deze omgezet in Mevalonate. Mevalonate wordt uiteindelijk omgezet in bouwstenen welke belangrijk zijn voor cholesterol. Al deze processen worden in de lever voltrokken. Door het remmen van het enzym HMG CoA reductase wordt er dus er minder cholesterol gemaakt worden. Dit remmen gebeurt regulier bijvoorbeeld door het medicijn Statines.

We zien echter dat het remmen van HMG CoA reductase ook de aanmaak van Q10 en seleniumproteïnen remt! Terwijl we wel hebben wel 25 tot 30 van selenium afhankelijke enzymen in ons lichaam hebben! Zo hebben we selenoproteïnen bijvoorbeeld nodig voor het vormen en handhaven van spierweefsels. Door een tekort aan selenium kan het immuunsysteem minder glutathion maken (glutathion maakt gifstoffen in ons lichaam onschadelijk). Ook onze schildklier werkt danniet optimaal. Q10 is vooral belangrijk voor energie-aanmaak van met name de hartspiercellen. Statines kunnen deze wel tot 40% remmen. Bij gebruik van statines is een supplement metQ10 dan ook geen overbodige luxe.

Het totale cholesterol

Totaal cholesterol is de som van HDL, LDL en een fractie van triglyceride. Triglyceride is een energie bron en wordt opgeslagen in vetweefsel. VLDL vervoert vooral triglyceride en beetje LDL. Het heeft veel vet om zich heen. LDL is een leverancier van vet maar het is zelf ook een grondstof voor energie. Is er ergens in het lichaam behoefte aan energie dan wordt het VLDL op pad gestuurd. LDL wordt op exact de benodigde plek uit VLDL gegooid. Het HDL haalt overtollig LDL op en brengt het terug naar de lever of voert het af. Zo kan er nooit te veel LDL (plak) in de aderen achterblijven.

Het LDL kan dus ook als grondstof/voedsel nodig zijn. Onze hersenen, hart, vaatwanden, celwanden hebben best veel cholesterol nodig. LDL wordt dan op de juiste plek helemaal uit de bloedbaan getrokken en plakt dus ook niet aan de vaatwand. Het wordt helemaal gebruikt en HDL hoeft geen overig LDL op te halen. Omdat LDL ook als voedsel gebruikte wordt, is de verhouding 80% LDL en 20% HDL een prima verhouding. Een verhouding van 4:1 dus. Overigens kan ons lichaam uit vetten zowel HDL als LDL maken, maar uit triglyceriden alleen maar LDL! Een overschot (dus de hoeveelheid die wij niet verbruiken om energie van te maken) aan koolhydraten, suiker en alcohol wordt door ons lichaam omgezet in triglyceriden. Geen wonder dat een koolhydratenbeperkt dieet, minder alcohol en suiker hebben dus wel degelijk effect het LDL hebben.

Geoxideerd LDL

Als LDL blijft plakken in de bloedbaan omdat er te veel vrije radicalen zijn of te weinig HDL aanwezig is, dan gaat LDL stuk. Het oxideert. Ons immuunsysteem haalt dan het geoxideerde LDL uit de bloedvaten en trekt het in de tussenlaag. Net onder de vaten. Er ontstaat dan plak of wel atherosclerose. Deze belemmert de bloeddoorstroming en is slecht voor hart- en bloedvaten. Het is dus van belang vooral voldoende antioxidanten in het lichaam te hebben. Zoals vitamine C en E, vitamine A, selenium etc. Zij beperken vrije radicale schade en voorkomen dat het geoxideerde LDL blijft zitten.

Waarom cholesterolmetingen fluctueren

Eet je dus veel koolhydraten of is er veel vraag naar steroïd hormonen dan is de vraag naar cholesterol vanzelfsprekend hoger. Maar cholesterolwaarden fluctueren zowiezo heel erg. Wel 13% onder dezelfde omstandigheden. Van dag tot dag. Naarmate we ouder worden gaat de cholesterolwaarde omhoog, maar bij verhoogde stress ook. En zoals eerder aangetoond, hebben ook hormonen invloed op ons cholesterolgehalte. Zit een vrouw in de 2e helft van haar menstruatie cyclus is deze wel 25 % (bij een wangerschap wel 50%) verhoogd. Wat zegt dus de totale cholesterolwaarde?!

Ook hormoonzalf, het slikken van de pil, transvetten etc. hebben invloed op het cholesterol gehalte. Veel sporten verhoogt het HDL maar dus ook het totale cholesterol. Topsporters kunnen wel een totaal cholesterol van 10 hebben, waarvan echter het HDL dan meer dan 80% is! Een ziekte of nierproblemen geeft natuurlijk ook een verhoging van het cholesterol. Soms komen er diverse oorzaken tegelijk in je lichaam voor. Stel dat een vrouw stress heeft, menstrueert en heeft ook nog eens weinig gedronken… Dan is het vrij normaal dat het cholesterol hoog is. Kijk dus ook altijd naar de losse waarden! Een cholesterol van 7 met LDL 3 en HDL 4 is echt beter dan totaal cholesterol van 5 met een HDL van 0,5 en LDL van 4,5

Verandering referentie-waarden.

Onderstaande waarden geldt voor mannen. Voor vrouwen zijn er andere waarden.

- 1960-1970 Totaal cholesterol <7.76 mmol/L werd als normaal beschouwd.
- 1980 Totaal cholesterol < 6.21mmol/L werd wenselijk gezien
- 1990 Totaal cholesterol <5.17 ,,ol/L werd aanbevolen
- 2000 LDL<2.59 mmol/L werd als optimaal beschouw
  HDL>1.55 mmol/L werd gezien als beschermend tegen hartziekte
- 2010 – heden: meer gepersonaliseerde benadering, rekening houdend met andere risicofactoren
  LDL<1.81 mmol/L voor mensen met hoog risico op hart- en vaatziekten
  Geen specifieke streefwaarden voor HDL maar hoger wordt nog steeds als beter beschouwd.

Ook al wordt 97% van het cholesterol door onze lever aangemaakt, wij kunnen met goede voeding wel zorgen dat de noodzaak voor deze aanmaak door voeding en voldoende antioxidanten zo laag mogelijk blijft.
Voor meer informatie over kunt u zicht wenden tot Praktijk Voedingbewustzijn. Tel. 0612368398 of info@VBZ.nu