Eiwitten in voeding

Eiwitten zijn belangrijke, onmisbare bouwstenen voor ons lichaam. Het te veel eten van eiwitten kan echter net zo schadelijk zijn als een te weinig. Het eten van te veel eiwitrijke voeding is met name voor je lever, hart en nieren zeer belastend.  Dit geldt zo wel voor dierlijke als plantaardige eiwitten.  Te veel wil zeggen dat meer dan 30% van je totale calorie-inname uit eiwitten bestaat. Voor de gemiddelde Nederlander is dit 0.8 gram per kilo lichaamsgewicht. Voor sporters is dit maximaal 1,8 gram per kilo lichaamsgewicht.  Een nog hogere opname leidt namelijk niet tot bevordering van de eiwitsynthese. Het lichaam slaat het overschot op als vet maar ook in de wanden van je aderen!

Eiwitten en je spijsvertering

De  vertering van eiwitten vergt veel energie, water en spijsverteringsenzymen. Ga je eiwitrijk eten? Drink dan in ieder geval een half uur voor de maaltijd een vol glas water. Dit ondersteunt de vertering en kan brandend maagzuur helpen voorkomen. Drink echter vooral niet tijdens het eten. Dit vermindert juist de werking van de enzymen en belemmert dus de vertering van je voedsel. Voor de productie van de spijsverteringsenzymen heeft je lichaam ook veel vitaminen en mineralen nodig. Deze worden helaas door  het consumeren van suiker, cafeïne, zuivel,  granen  peulvruchten en frisdrank in grote hoeveelheden aan ons lichaam onttrokken. Bij een tekort aan deze vitaminen en mineralen verloopt niet alleen onze spijsvertering slecht. maar maken we ook te weinig neurotransmitters aan. Dit zijn hormonen die zorgen voor een goede overdracht tussen onze zenuwen.  Wát we eten en hóe we het verteren heeft dus een grote invloed op onze hele gezondheid.

Eiwitten en peulvruchten

Eiwitten en koolhydraten hebben verschillende enzymen nodig om verteerd te worden. Eten we tegelijkertijd eiwitten en koolhydraten dan zullen de tegengestelde enzymen die hiervoor nodig zijn elkaar gaan neutraliseren. Met als gevolg dat je je voedsel niet op de juiste manier kunt verteren.  Dit vraagt niet alleen extra energie van je lichaam maar hierdoor ontstaan er ook rottende bestanddelen in je darmen. Een verstoorde darmflora en  verminderde weerstand  is het gevolg. Meer dan 80% van ons immuunsysteem bevindt zich immers in onze darmen. De enige vorm van koolhydraten die geen disbalans veroorzaakt is groente. Peulvruchten zelf bestaan echter ook voor 50% uit koolhydraten en voor 20% uit eiwitten. Deze verhouding maakt peulvruchten dus een moeilijk verteerbare eiwitbron. Het eten van veel peulvruchten activeert bovendien bacteriën en gasproductie. Ze bevatten namelijk grote hoeveelheden koolhydraten die onze darmen niet in opneembare suikers kunnen omzetten. Overigens vallen ook  pinda’s vallen onder de peulvruchtengroep.

Eiwitten  en verzuring

Natuurlijk is de  ene eiwitbron lichter te verteren dan de andere. Een licht verteerbaar eiwit kost dus ook minder energie. Verschillende eiwitbronnen bij elkaar zijn echter extreem moeilijk verteerbaar. Zoals bijvoorbeeld vlees met vis of vlees met kaas of champignons. Behalve dat dit zeer veel energie van je lichaam vraagt, doet het een grote aanslag op je spijsverteringsenzymen en organen. Na iedere maaltijd gaat ons lichaam automatisch in een ontstekingsproces. Dit is een heel normale gang van zaken. Normaliter zorgen onze verteringsenzymen dat dit weer in goede banen wordt geleid. Bij een tekort aan spijsverteringsenzymen blijft het lichaam echter in de ontstekingsfase. Dit  kan dus gebeuren na een zwaar verteerbare maaltijd of een te veel aan voeding. Spijsverteringenzymen worden namelijk alleen bij de juiste zuurgraad (pH) in je lichaam aangemaakt. In je mond, maag, darmen heb je dus telkens een andere pH. Eiwitten kunnen deze pH echter negatief beïnvloeden.

Ook de tijden waarop we onze maaltijden gebruiken maakt voor ons lichaam een grootverschil. We beschikken namelijk tussen 7.00 en 14.00 uur over de meeste spijsverteringsenzymen. Onze voeding wordt dan optimaal verteerd en ons lichaam wordt dus het minst belast. Na 14.00 uur daalt echter de productie van onze spijsverteringsenzymen.  Rond 19.00 uur moeten wij ons voedsel op geheel op eigen kracht verteren. Dit kost extra veel energie en maakt ons vaak vermoeid. Onze voeding wordt sneller als vet opgeslagen en het kan onze nachtrust verstoren.

• Uit onderzoek blijkt dat langdurig hoge eiwitinname de kans op verschillende soorten kanker verhoogd. Dit is niet te wijten aan de eiwitten zelf, maar aan bepaalde andere stoffen in eiwitrijke voeding (o.a. rood vlees en melk). Het is dus verstandig je eiwitten uit veel verschillende bronnen te halen. De optimale eiwitverhouding is 60% plantaardig en slechts 40% dierlijk eiwit.
• Je lichaam kan geen eiwitten kan opnemen zonder kalium.  Dit geldt dus ook voor de eiwitten in de proteïne shakes!
• Zowel eiwitten als peulvruchten  verzuren je lichaam.
• Hoe meer eiwitten je eet, des te sneller verouder je. Eiwitten zorgen voor groei en groei betekent veroudering.  Maar waarom is dat zo? Alle eiwitten die aangemaakt worden raken na verloop van tijd beschadigd. Ze veranderen van structuur en kunnen dan hun functie niet of nauwelijks uitvoeren. Wanneer deze ‘kapotte’ eiwitten niet afgebroken kunnen worden, gaan ze aan elkaar plakken. Vervolgens blijven ze rond de gezonde cel hangen waardoor deze verstikt. De opstapeling van eiwitten in het lichaam rondom cellen vormt uiteindelijk onze ondergang. Te veel eiwittenzijn dus ongezond.

Migrating motor Complex

Je kent wel het knorrende gevoel van de buik bij het hebben van honger. Dit knorren van de maag heet ‘borborygmus’ en wordt niet alleen door de maag veroorzaakt. Het is de “schoonmaakgolf” in je dunne darm. Dit mechanisme dat zorgt voor de darmperistaltiek in je darmen heet Migrating Motor Complex  (MMC) en is super belangrijk. Het zorgt ervoor dat voedsel en bacteriën doorschuiven naar de dikke darm.  Deze golf komt alleen tijdens vasten; dus tijden tussen de maaltijden! MMC start 2 á 3 uur na het eten. MMC maakt je darmen schoon, voorkomt zo ook overgroei van verkeerde bacteriën en ontstekingen. Het is goed de juiste pH in onze darmen, ons zenuwstelsel en je Nervus Vagus. De Nervus Vagus is een van onze hersenzenuwen die in verbinding staat met heel veel organen in ons lichaam en ervoor zorgt dat ons lichaam zich ontspant en herstelt. Het is dus belangrijk dat je niet de hele dag door, te vaak of te laat eet. Je hebt deze golf (MMC) immers alleen tijdens het vasten. Het beste is als je overnacht 12 uur lang niet eet.

Kan voeding leiden tot te veel eiwit in bloed?

Een te eiwitrijk dieet geeft bij gezonde mensen niet directe een verhoging van eiwitwaarden in het bloed. Wanneer er langdurig en in grote hoeveelheden proteïnen worden geconsumeerd, kan dit bij mensen met onderliggende gezondheidsproblemen en/of een verminderde nier- of leverfunctie tot secundaire problemen leiden. Bij de afbraak van overtollige proteïnen komt ureum vrij, een afvalstof die normaal door de nieren wordt verwerkt. Als de nieren al minder goed functioneren dan kunnen eiwitten via de urine verloren gaan. Dit verstoort de balans in het bloed. Daarnaast kan een overmatige eiwit-inname bij een ontregelde lever resulteren in de productie van toxische stoffen en verstoring van de zuurgraad in het bloed. Een te hoge zuurgraad (acidose) kan schadelijke effecten hebben op nieren, botten en hormonale systemen. Ook dit leidt indirect tot veranderingen in de eiwitwaarden in het bloed. Dit risico is echter voornamelijk aanwezig bij mensen die al gevoelig zijn door onderliggende gezondheidsproblemen.