Vitaal door de overgang

Vitaal door de overgang

Vitaal door de overgang?
“Het komt vast door de hormonen!” Vaak worden klachten zoals spanningen, stemmingswisselingen of (buik)pijn op de hormonen afgeschoven. Vooral de hormonen oestrogeen en progesteron werken nauw samen. Met insuline en cortisol vormen zij de ruggengraat van het hormoonnetwerk. Voor vrouwen is de balans tussen de hormonen oestrogeen en progesteron uitermate belangrijk bij het handhaven van een goede gezondheid, op zowel jongere als oudere leeftijd. Estradiol (de sterkste oestrogeen) en progesteron horen levenslang in balans te zijn.

Oestrogeen functies

  • zorgt voor aanmaak en onderhoud van gezonde slijmvliezen (ook in je darm)
  • reguleert je hersenfuncties
  • reguleert bloeddruk, bloedstolling, cholesterol en triglyceride
  • aanmaak melatonine
  • werking en niveau van endorfine (zelfherstellend vermogen), serotonine, dopamine en acethylcholine
  • opname van glucose en insuline in de cellen
  • toevoer van zuurstof en glucose naar het brein
  • bescherming van neuronen (antioxidantfunctie)
  • vetopslag
  • adequate aanmaak van gal

Progesteron functies

  • houdt je immuunsysteem in balans
  • reguleert vernieuwing van cellen
  • aanmaak schildklierhormonen en de schildklierwerking
  • Diepteslaap
  • gezonde stressbeheersing
  • regulatie van angst, stress en rust
  • voorkomen van depressie
  • normalisatie van de bloedsuikerspiegel
  • efficiënte stofwisseling/vetverbranding

Hormoonbalans en stress

Ongeveer 8 op de 10 vrouwen hebben last van overgangsklachten. Bij 20% raakt het leven er zelfs door ontwricht. De laatste menstruatie heet menopauze. Deze treedt meestal op tussen de 45 en 56 jaar. Deze periode is voor iedere vrouw anders. Er is geen “one fits all” oplossing voor. Doordat tijdens de overgang o.a. de productie van oestrogeen én progesteron afneemt, raken de hormonen uit balans en gebeurt er van alles in je lichaam. De hormoonbalans wordt vaak ontregeld door (langdurige) stress. Dit geeft een verhoogde afgifte van cortisol en uiteindelijk leidt dit tot een insulineresistentie(bloedsuikerafwijking),verlies van zenuwcellen en onderdrukking van het afweersysteem. Door een verhoogd cortisol gehalte daalt het progesteron en ontstaat er een oestrogeendominantie. Een oestrogeendominantie op zijn beurt heeft een langzaam werkende schildklier tot gevolg. Een oestrogeendominantie kan ook ontstaan door hormoon-verstorende stoffen, xeno-oestrogenen én een vervette lever. De lever moet immer gebruikte hormonen afvoeren.  Daarnaast ontstaan er tekorten van de mineralen magnesium, zink en de B vitaminen.

De overgang en ons brein

Ons brein bestaat voor 80% uit vet, maar haalt zijn energie hoofdzakelijk uit glucose. Oestrogeen zorgt voor de toevoer van die glucose (en zuurstof). Doordat oestrogeen echter tijdens de overgang daalt, vermindert ook de toevoer van energie naar onze hersenen. Bovendien blijft het glucose-peil in de bloedbaan hoog doordat onze hersenen minder glucose gebruiken. Ons brein wordt tijdens de overgang dus gedwongen zijn energie uit vetten te gaan halen. Dit vraagt om een stofwisselingsverandering. Ons lichaam moet van vetten energie gaan maken, terwijl het gewend was om van suiker energie te maken. Tijdens deze transitie zijn de hersenen minder bestand tegen stress.  Bovendien daalt tijdens de overgang daalt ook eens ons progesteron waardoor ook de regulering van onze bloedsuikerspiegel minder wordt. Insuline resistentie, diabetici en overgewicht ligt dus op de loer. Dit alles vraagt dus echt om een aanpassing in onze eetgewoonte.

De overgang en ons gewicht

Premenopauzaal wordt de meeste estradiol gemaakt door onze eileiders. Postmenopauzaal (minimaal 1 jaar na de laatste menstruatie) is vetweefsel de grootste producent van estradiol. Viceraal (inwendig, tussen de ingewanden) vet kan echter kan echter beter actief estradiol maken dan subcutaan (onderhuids) vet. Postmenopauzaal wordt overtollig vet dan ook minder subcutaan (onderhuids) en meer viceraal( tussen ingewanden) opgeslagen. Calorie beperking en lagere maaltijdfrequentie worden in deze periode belangrijk om een goede gezondheid te behouden. Evenals voldoen fysieke activiteit en voldoende spiermassa. De hoeveelheid oestrogenen die in je darmen terecht komen zijn zelfs mede bepalend voor je darmmicrobioom.

Je hebt je hormonen méér in de hand dan je denkt

Door de daling van de hormonen oestrogeen en progesteron wordt de balans in je hormoonhuishouding en daarmee je gezondheid verstoord. Hoe breng je dit weer z0 goed mogelijk in evenwicht? Er zijn veel zaken die je hormoonhuishouding beïnvloeden en veel ervan heb je zelf in de hand. Laten we enkele belangrijke eens op een rijtje zetten.

  • Eet voldoende gezonde vetten (de basis van je geslachtshormonen), vermijd geraffineerde koolhydraten en suikers (geeft insulinepieken), vermijd oppeppers als koffie, zwarte thee en E-nummers (geeft cortisolpieken) en eet zoveel mogelijk biologisch (resten van bestrijdingsmiddelen leiden tot oestrogeendominantie).
  • Tijdens je slaap herstellen al je cellen zich en kom je zowel lichamelijk als geestelijk tot rust. Tijdens je slaap wordt het anti-stresshormoon cortisol afgebroken. Een vrouw 40+ heeft gemiddeld 9 uur slaap nodig!
  • Vermijd tandpasta met fluoride. Fluoride tast je pijnappelklier aan. Dit is de hormoonklier die moet zorgen voor melatonine, het hormoon dat zorgt dat je in slaapt valt.
  • Bewegen zorgt ervoor dat je stresshormoon adrenaline wordt verbrand en dus afgebroken. Heb je veel stress, zet dan vooral je lijf in beweging, dat is de beste manier om in balans te komen. Als je stevig traint met gewichten dan maakt je lichaam ook nog groeihormoon en testosteron aan en dat is prima.
  • Zonlicht en zuurstof zijn voeding voor je lichaam. Dankzij zonlicht kan je in je huid het belangrijke hormoon vitamine D aanmaken en voldoende zuurstof is onmisbaar voor een goede gezondheid.
  • Verzorgingsproducten. Vermijd alles wat niet op basis van natuurlijke grondstoffen is. De rest brengt je hormoonhuishouding uit balans (petrochemische stoffen) en veroorzaakt oestrogeendominantie. Dus te veel oestrogenen ten opzichte van progesteron.
  • Schoonmaakmiddelen zijn vaak ook op basis van aardolie.
  • Probeer overgewicht te vermijden want in je vetcellen wordt testosteron omgezet in oestrogeen en hier heb je dus vaak al teveel van.
    Ontspanning. Stress brengt je hormoonhuishouding uit balans. Zorg daarom voor voldoende échte ontspanning. Zorg ervoor dat je regelmatig alleen bent en echt tot rust kunt komen.

Wil je meer informatie, lees dan verder in deze blog of die van Juglen Zwaan of neem contact op met Praktijk Voeding Bewust Zijn.
Tel.0612368398 of mail info@VBZ.nu