Niet alleen wát je eet, maar ook hóe je het eet is belangrijk voor je spijsververtering, slanke lijn én je gezondheid. Voedselcombinaties kunnen je namelijk helpen de spijsvertering te verbeteren. Bovendien krijg je daardoor meer energie, val je af en zullen veel klachten vanzelf verdwijnen. Om koolhydraten en dierlijke eiwitten tegelijk te verteren moet je lichaam namelijk wel heel erg hard werken. Wil je afvallen of heb je spijsverteringsproblemen dan kun je deze is twee voedselgroepen beter niet in één maaltijd combineren. De spijsvertering zal dan namelijk niet optimaal verlopen. Even een kleine uitleg.
Koolhydraten
Als we over suiker spreken hebben we het meestal over kristalsuiker. In de scheikunde noemen we kristalsuiker echter sucrose. Het scheikundige synoniem voor suikers is koolhydraten. Koolhydraten bestaan uit meerdere samengestelde suikers. In ons lichaam worden deze koolhydraten door middel van enzymen afgebroken tot enkelvoudige suikers. Zoals glucose. Simpele koolhydraten kunnen eenvoudig door onze spijsverteringsenzymen afgebroken worden. Ons glucoseniveau in het stijg dan pijlsnel. Vervolgens zorgt insuline dat de glucose uit de bloedbaan gepompt wordt. Een klein gedeelte glucose kan als reserve in de spieren en lever opgeslagen worden. De rest wordt omgezet tot lichaamsvet. Insuline zorgt dus voor vetopslag. Bij complexe koolhydraten verloopt dit proces echter veel geleidelijker. Er wordt minder insuline aangemaakt en dus minder glucose omgezet in vet. Koolhydraten die je lichaam níet af kan breken noemen we vezels. De zijn belangrijk ter preventie van darmkanker.
Eiwitten
De eiwitten in onze voeding bestaan uit zogenaamde aminozuren. Eiwitten vormen de bouwstenen voor o.a. spieren, collageen en bindweefsel. Ze geven vorm aan alle structuren van het lichaam. Maar eiwitten zijn ook de bouwstenen van enzymen en hormonen. Zonder eiwitten is het niet mogelijk om de processen in je lichaam te laten plaats vinden. Zij vervullen veel vitale functies en zorgen voor de vorming van rode en witte bloedcellen. Voor elke reactie is een enzym nodig. Zo ook voor onze vertering. De dagelijkse eiwitbehoefte hangt af van ons lichaamsgewicht en spiermassa. Tijdens zwangerschap, groei, inspanningen of in periodes van stress en herstel heeft het lichaam meer behoefte aan eiwitten. Een goede richtlijn is dat je 0.8 gram per kilo lichaamsgewicht aan eiwit nodig hebt. Weeg je 70 kg. dan is je dagelijkse behoefte dus 56 gram.
Vetten
Behalve dat vetten energie leveren, hebben nog meer zeer uiteenlopende belangrijke functies. Zo zijn ze onmisbaar voor onze spijsvertering, dienen vetten als smeermiddel in de gewrichten en helpen ze bij de opname van calcium en vetoplosbare vitaminen (A,D,E en K). Ze onmisbaar voor de aanmaak van hormonen en belangrijk voor het goed functioneren van het immuunsysteem en zenuwstelsel. Gezonde vetten bieden bescherming tegen ontstekingen, hart- en vaatziekten en remmen tumorgroei af. Het lichaam heeft zowel verzadigde als onverzadigde vetten nodig. Men zou eigenlijk dagelijks evenveel onverzadigde als verzadigde vetten moeten consumeren en transvetzuren zo veel mogelijk moeten vermijden. Ze zijn namelijk schadelijk voor je gezondheid. Het zijn oorspronkelijk onverzadigde vetzuren die verhard worden. Dit proces maakt de oliën smeerbaar en verzadigd. Ze zijn ongezond. Hart- en bloedvaten worden extra belast. De werking van het zenuwstelstel wordt verstoord en er ontstaan ontstekingen.
Extra aandacht verdienen de peulvruchten. Zoals alle natuurlijke voedingsmiddelen bevatten ook zij een combinatie van koolhydraten, eiwitten en vetten. Ze zijn een goede bron van eiwitten, langzame (complexe) koolhydraten en belangrijke goede vetten. Door de langzame vertering geven zij een langdurig gevoel van verzadiging. Als peulvruchten echter met grote hoeveelheden snelle koolhydraten (pasta of aardappelen) en grote hoeveelheden eiwitten (vlees of vis) gecombineerd worden kan dit tot spijsverteringsklachten leiden. Vooral bij mensen met een gebrek aan maagzuur en spijsverteringsenzymen. Daarom geeft de combinatie van bonen en vlees bij veel mensen darmproblemen. Het is dan beter om peulvruchten in combinatie met andere groenten te eten in plaats van vlees of vis. Heb je last van winderigheid na het eten vanpeulvruchten? Dan kunnen bepaalde suikers in de peulvruchten niet verteerd worden en moeten ze gefermenteerd worden door darmbacteriën. Deze veroorzaakt de typische gasvorming en winderigheid.
Slimme voedselcombinaties
Het beste is om bij elke maaltijd groente als basis te nemen. Kies daarbij iets uit de groep complexe koolhydraten óf dierlijke eiwitten. Dus:
- een maaltijd met dierlijke eiwitten , groente* en gezonde vetten óf
- een maaltijd met complexe koolhydraten, groente* en gezonde vetten
* groenten zorgen tevens voor de onmisbare vezels
Ook het combineren van meerdere soorten eiwitten in één maaltijd is een zware beproeving voor je spijsverteringssyteem. Zowiezo is gesmolten kaas met stip het moeilijkst te verteren. Denk bijvoorbeeld aan een cordon bleu. Alleen een ei is de uitzondering op de regel. Deze kun je wél met andere eiwitten combineren. Dit komt omdat een ei een biologische waarde heeft van bijna 100%.
Gezondheid en afvallen: een kwestie van vertering
- Vermijd de combinatie van koolhydraten en dierlijke eiwitten in één maaltijd. Bijvoorbeeld vlees met aardappelen; niet doen
- Combineer dierlijke eiwitten of melkproducten altijd met groenten
- Complexe koolhydraten en plantaardige eiwitten laten zich wel goed combineren. Bijvoorbeeld in de vorm van granen en bonen
- Vermijdt meerdere eiwitsoorten bij elkaar in één maaltijd (een ei is de uitzondering op de regel)
- Eet fruit een half uur vóór of minstens een uur ná de maaltijd. Fruit gist namelijk sneller dan het overige eten
- Drink een glas water een half uur vóór de maaltijd. Drink niet tijdens de maaltijd, dit verdunt het maagzuur en belemmert de spijsvertering
- Ga niet direct na een maaltijd sporten of wandelen. Wacht hier minimaal een uur mee. Vóór de maaltijd wandelen bevordert juist wél de spijsvertering
- Eet min mogelijk verschillende gangen